Σεξ, πόλεμος και μπλόφες δίνουν χρώμα στον κοραλλιογενή ύφαλο

ΣΕΞ

Τα αρσενικά ψάρια του κοραλλιογενούς ύφαλου διεξάγουν μια μάχη χρωμάτων για να εντυπωσιάσουν τα θηλυκά.

Μία ώρα προτού χαθεί ο ήλιος από τον ορίζοντα στα ανοιχτά της Νέας Γουινέας, τα αρσενικά του ψαριού χειλού φανερώνονται με τα οργιαστικά χρώματά τους. Τα αρσενικά χορεύουν μέσα στα νερά δείχνοντας τα πλούσια χρώματά τους για να προσελκύσουν τα θηλυκά που λαχταρούν να ζευγαρώσουν.

Όσο πιο έντονα είναι τα χρώματα τόσο μεγαλύτερη είναι η έλξη. Έπειτα από μία ώρα επίδειξης με χρώματα που θυμίζουν έντονους χρωματισμούς νέον, το αρσενικό ησυχάζει αποκτώντας πιο διακριτικές αποχρώσεις.

ΠΟΛΕΜΟΣ

Έντονα χρώματα και περίτεχνα σχέδια προειδοποιούν τα σαρκοφάγα που βρίσκονται κοντά ότι μια πιθανή επίθεση θα απαντηθεί με χρήση δηλητηρίων ή αιχμηρών όπλων.

Οι λαμπεροί δακτύλιοι είναι μια σαφής προειδοποίηση ότι αυτό το είδος χταποδιού (Hapalochlaena lunulata) είναι θανάσιμο και πρέπει να αντιμετωπιστεί με ιδιαίτερη προσοχή.

Συνήθως το δακτυλιωτό χταπόδι που ζει στον Ειρηνικό και στον Ινδικό Ωκεανό είναι καλά καμουφλαρισμένο, αλλά όταν αισθάνεται να απειλείται εμφανίζονται μέσα σ’ ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου λαμπεροί μπλε δακτύλιοι πάνω σ’ όλο του το σώμα. Η ταχύτατη αλλαγή χρώματος συμβαίνει όταν οι εντός του δέρματος μύες χαλαρώνουν με αποτέλεσμα να γίνονται ορατοί οι δακτύλιοι.

Τα βακτήρια μέσα στους σιελογόνους αδένες του χταποδιού λειτουργούν σαν εργαστήρια παρασκευής δηλητηρίου. Παράγουν ένα θανάσιμο κοκτέιλ το οποίο μεταξύ άλλων περιλαμβάνει τετροδοτοξίνη. Η τετροδοτοξίνη είναι νευροτοξίνη που εμποδίζει τα εγκεφαλικά σήματα να φτάσουν στους μυς του θύματος. Το αποτέλεσμα είναι η ολοκληρωτική παράλυση.

Τα ψάρια-χειρουργοί (Acanthurus sohal) διαθέτουν και πλούσια χρώματα και όπλα. Σε πολλά είδη η ρίζα της ουράς είναι χρωματισμένη με ιδιαίτερα έντονα χρώματα που προειδοποιούν ότι το ψάρι είναι οπλισμένο με ένα ή περισσότερα αγκάθια που μοιάζουν με νυστέρι και βρίσκονται στην ουρά του.

Με ένα απότομο χτύπημα της ουράς του, το ψάρι-χειρουργός μπορεί να καταφέρει βαθιά τραύματα στους εχθρούς του.

Πιθανόν το ψάρι να χρησιμοποιεί τα αγκάθια του στη μάχη εναντίον άλλων ειδών ψαριών για την κατάκτηση των καλύτερων περιοχών τροφής στον κοραλλιογενή ύφαλο.

Την ημέρα το ψάρι-σκορπιός (Scorpaenopsis macrochir) της νοτιοανατολικής Ασίας κρύβεται στο βυθό της θάλασσας ή σ’ ένα κοράλλι σκεπασμένο με άμμο. Είναι σχεδόν εντελώς αόρατος. Όταν ένα σαρκοφάγο πλησιάζει εκεί, ο σκορπιός ανοίγει και τα δυο στηθαία πτερύγιά του και επιδεικνύει ένα κίτρινο σχήμα που προειδοποιεί πως είναι δηλητηριώδης.

Ο σκορπιός έχει πολλά δηλητηριώδη αγκάθια, και τα σαφή χρώματα προειδοποίησης των πτερυγίων του συνήθως αρκούν για να τρομάξουν και να διώξουν τα σαρκοφάγα.

Συνήθως ούτε τα μεγάλα σαρκοφάγα δεν μπορούν να διώξουν το σκορπιό από την κρυψώνα του γιατί το μήκους 25 εκατοστών ψάρι δεν θέλει να κινείται πολύ. Αν παρ’ όλα αυτά μετακινηθεί, το κάνει κατά έναν αξιοπερίεργο τρόπο.

Δεν κολυμπά, αλλά μπουσουλάει με κόπο χρησιμοποιώντας τα στηθαία πτερύγιά του.

ΜΠΛΟΦΕΣ

Η μπλόφα και η απάτη με όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου κάνουν τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου για τα ζώα που ζουν στον κοραλλιογενή ύφαλο.

Ο ανοιχτοκόκκινος ιππόκαμπος-νάνος (Hippocampus bargibanti) είναι ένας ανίσχυρος κυνηγός που ξεγελά τους εχθρούς του παίρνοντας την όψη ροζ κοραλλιών.

Ο ιππόκαμπος-νάνος της νοτιοανατολικής Ασίας έχει μήκος μόλις δυο εκατοστά και αποφεύγει τα σαρκοφάγα του κοραλλιογενούς ύφαλου αποκλειστικά χάρη στην ικανότητά του να μοιάζει με τα ροζ κοράλλια Muricella. Ο ιππόκαμπος έχει τα χρώματα του κοραλλιού, και οι κόμποι του δέρματός του μοιάζουν με τους πολύποδες των κλάδων του κοραλλιού.

Ο μικρός κυνηγός είναι τόσο καλά καμουφλαρισμένος ώστε ανακαλύφθηκε όταν κάποιοι θαλάσσιοι βιολόγοι στο εργαστήριό τους μελετούσαν για άλλους λόγους ένα κοράλλι Muricella. Είδαν τότε ξαφνικά έναν άγνωστο μικροσκοπικό ιππόκαμπο να κοιτάζει πίσω από έναν κλάδο του κοραλλιού. Ο ιππόκαμπος-νάνος γνωρίζει τα όριά του και δεν εγκαταλείπει σχεδόν ποτέ την ασφαλή ζωή ανάμεσα στα ροζ κοράλλια.

Διαβάστε ολόκληρο το αφιέρωμα στο τεύχος 88