ΕΝ ΣΥΝΤΟΜΙΑ
Τι είναι η βιοφωταύγεια;
Η βιοφωταύγεια είναι ένα φωτεινό φαινόμενο που προκαλείται από έμβιους οργανισμούς με τη βοήθεια μιας χημικής αντίδρασης. Είναι γνωστό ότι ένα συγκεκριμένο δινομαστιγωτό του πλαγκτού, το Noctiluca scintillans, εκπέμπει φως όταν επηρεάζεται με μηχανικό τρόπο –για παράδειγμα, από ένα πλοίο ή έναν κολυμβητή–, οπότε εκδηλώνεται έντονη βιοφωταύγεια στη θάλασσα. Υπάρχουν κι άλλοι θαλάσσιοι οργανισμοί που παράγουν φως με αντίστοιχο τρόπο.
Μπορεί οι αστραπές να έχουν διάφορα χρώματα;
Τα χρώματα των αστραπών καθορίζονται από τον καιρό και από τον περιβάλλοντα αέρα. Αν το νέφος περιέχει βροχή, η αστραπή θα είναι κοκκινωπή (το χαλάζι δίνει μπλε αστραπές και ο γεμάτος σκόνη αέρας κίτρινες). Λευκές αστραπές σημαίνουν χαμηλή υγρασία του αέρα και γι’ αυτό αυτός ο τύπος αστραπών προκαλεί συνήθως πυρκαγιές.
Ποιο ήταν το πρώτο εθνικό πάρκο;
Το Εθνικό Πάρκο του Yellowstone, στα Βραχώδη Όρη των ΗΠΑ, ιδρύθηκε το 1872 κι έτσι είναι το παλιότερο εθνικό πάρκο του κόσμου. Έχει έκταση περίπου 9 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα και το επισκέπτονται κάθε χρόνο πάνω από 3 εκατομμύρια άνθρωποι. Το πάρκο είναι γνωστό για την πλούσια πανίδα του και για γεωθερμικά φαινόμενα όπως το Old Faithful Geyser.
Από ποια ζώα προέρχονται οι δεινόσαυροι;
Οι πρόγονοι των δεινόσαυρων είναι οι αρχόσαυροι, μια ομάδα ερπετών που ζούσε πριν από 250 με 230 εκατομμύρια χρόνια περίπου. Στους απογόνους των αρχόσαυρων περιλαμβάνονται επίσης οι κροκόδειλοι και τα πτηνά. Αυτοί με τη σειρά τους προέρχονται από άλλα ερπετά σε μια μακριά εξελικτική σειρά που φθάνει στο παρελθόν, μέσα από αμφίβια, ψάρια και πολλά ασπόνδυλα, στον κοινό πρόγονο όλων των ζώων κάπου 650 εκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα.
Γιατί οι πλανήτες είναι σφαιρικοί;
Στη βαρυτική δύναμη αποδίδεται το σφαιρικό σχήμα των πλανητών. Ασκείται βαρυτική έλξη προς το εσωτερικό κέντρο του πλανήτη με αποτέλεσμα όλα τα σημεία της επιφάνειας να έλκονται προς τα μέσα με την ίδια δύναμη. Η φυγόκεντρος όμως δύναμη, εξαιτίας της περιστροφής του πλανήτη, μπορεί να προσδώσει στη σφαίρα λίγο πεπλατυσμένο σχήμα στους πόλους και διαστολή στον ισημερινό. Η διάμετρος της Γης στον ισημερινό είναι 12.756 χιλιόμετρα, ενώ η διάμετρος στους πόλους 12.714 χιλιόμετρα.
Ποιο είναι το πιο έξυπνο σκυλί;
Παρότι δεν υπάρχει σαφής ορισμός της ευφυΐας, αν θεωρήσουμε τη δυνατότητα εκπαίδευσης και επικοινωνίας με τον άνθρωπο ως ένα κριτήριο, ευφυέστερη ράτσα σκυλιών θεωρείται η ράτσα Border Collie, ο σκοτσέζικος σκύλος που βοηθά τους βοσκούς να μαζέψουν τα πρόβατα. Έχει πάρει το όνομά του από την περιοχή των συνόρων της νότιας Σκοτίας (The Scottish Borders).
Έχουν τα δίδυμα το ίδιο DNA;
Τα μονοζυγωτικά δίδυμα (που προέρχονται από το ίδιο ωάριο) έχουν εν γένει το ίδιο DNA. Δεν αποκλείεται να καταγραφούν διαφοροποιήσεις στις περιπτώσεις που συμβούν μεταλλάξεις κατά τα πρώτα στάδια της ανάπτυξης. Τα διζυγωτικά δίδυμα έχουν διαφορετικά γονίδια, ακριβώς όπως και τα συνηθισμένα αδέλφια.
Ποια ασθένεια έχει σκοτώσει τους περισσότερους ανθρώπους;
Για περισσότερα από 12.000 χρόνια η ευλογιά σκοτώνει κάθε χρόνο εκατομμύρια ανθρώπους. Μόλις το 1967, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), μολύνθηκαν περισσότερα από 15 εκατομμύρια άνθρωποι, εκ των οποίων πέθαναν τα 2 εκατομμύρια. Ύστερα από μία επιτυχημένη εκστρατεία μαζικών εμβολισμών η ευλογία εκριζώθηκε το 1979 ως η πρώτη και μοναδική νόσος.
Ποια σκαμμένη τρύπα είναι η μεγαλύτερη;
Η μεγαλύτερη τρύπα που έχει σκαφτεί από ανθρώπους είναι τα ορυχεία χαλκού στο φαράγγι Bingham στα όρη Oquirrh στη Γιούτα των ΗΠΑ. Η τρύπα έχει βάθος 1.200 μέτρων και πλάτος 4 χιλιομέτρων. Είναι δε τόσο μεγάλη που φαίνεται από ένα διαστημόπλοιο –μάλιστα και χωρίς κιάλια.
Βράζει το νερό πάντα στους 100°C;
Στην επιφάνεια της θάλασσας το σημείο ζέσης του νερού είναι οι 100°C. Όσο ψηλότερα όμως ανεβαίνουμε, τόσο χαμηλότερη είναι η ατμοσφαιρική πίεση και κατά συνέπεια και το σημείο βρασμού. Στην κορυφή του όρους Έβερεστ το νερό βράζει στους 70°C.