ΕΝ ΣΥΝΤΟΜΙΑ

Ποιος εφηύρε το ποδήλατο;

Το 1816 ο Γερμανός βαρόνος Karl von Drais de Sauerbrun κατασκεύασε μια «τρεχαλομηχανή» από ξύλο που την ονόμασε «draislenne». Είχε δύο ρόδες, μία σέλα κι ένα τιμόνι. Η μπροστινή ρόδα έστριβε, όμως πετάλια δεν υπήρχαν. Έτσι ο αναβάτης ήταν υποχρεωμένος να δίνει ώθηση σπρώχνοντας με τα πόδια κόντρα στο έδαφος.

Ποιος εισήγαγε την κλίμακα pH;

Ο επικεφαλής του χημικού τμήματος του εργαστηρίου Carlsberg Sören Peter Lauritz Sörensen επινόησε την κλίμακα pH το 1909. Η κλίμακα χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό συγκεντρώσεων ιόντων υδρογόνου σε διαλύματα. Η κλίμακα διαβαθμίζεται από το 0 έως το 14, όπου το 7 αντιπροσωπεύει το ουδέτερο διάλυμα. Τιμές κάτω του 7 αναφέρονται σε όξινο διάλυμα και άνω του 7 σε βασικό διάλυμα.

Πόσο σάλιο παράγουμε;

Κατά τη διάρκεια ενός 24ώρου, περίπου ένα λίτρο σάλιου εκκρίνεται από τους δύο μεγάλους σιελογόνους αδένες στις δυο πλευρές του κεφαλιού μας και από μικρότερους αδένες γύρω από το στόμα μας. Το σάλιο υγραίνει τους βλεννογόνους υμένες, υποβοηθά την ομιλία, αναστέλλει την ανάπτυξη βακτηρίων και μεταφέρει ένζυμα που βοηθούν στην πέψη του φαγητού.

Πώς βγήκε η φράση «Πράσινα Άλογα»;

Η φράση σημαίνει τερατολογίες, υπερβολές. Προέρχεται από τη φράση πράσσειν άλογα – όπου πράσσειν το απαρέμφατο του ρήματος πράσσω (= πράττω, κάνω) και άλογα τα χωρίς λογική.

Κατά την αρχαιότητα, το άλογα χρησιμοποιούνταν για τα ζώα του στρατεύματος, σε αντιδιαστολή με τα έλλογα όντα, τους στρατιώτες. Και επειδή τα ζώα του στρατεύματος ήταν συνήθως ίπποι, οι δύο λέξεις (ίπποι – άλογα) τελικά ταυτίστηκαν.

1.000 άνθρωποι πέθαναν στην πρεμιέρα του Κολοσσαίου

Στα εγκαίνια του Κολοσσαίου, το 80 μ.Χ. οι πανηγυρισμοί διήρκεσαν 100 ημέρες. Περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι και 9.000 ζώα θανατώθηκαν προς τέρψη των 50.000 περίπου θεατών. Το τεράστιο αμφιθέατρο λειτούργησε σχεδόν 450 χρόνια, πριν ρίξει αυλαία το 523. Η τελευταία παράσταση ήταν ένα σόου με ζώα.

Το πρώτο φωτοτυπικό ήταν προσάναμμα

Όλα τα μοντέλα του ημιαυτόματου φωτοτυπικού μηχανήματος Xerox 914 βγήκαν στην αγορά το 1959, στις ΗΠΑ. Το φωτοτυπικό ζύγιζε 500 κιλά. Εκτός όμως από βαρύ ήταν και εύφλεκτο. Γι’ αυτό συνοδευόταν από ένα μικρό πυροσβεστήρα.

Η σύφιλη αντιμετωπιζόταν με υδράργυρο

Επί αιώνες το δηλητηριώδες αυτό βαρύ μέταλλο χρησιμοποιούνταν για τη θεραπεία της σεξουαλικής νόσου της σύφιλης. Αλειφόταν στο δέρμα ή χορηγούνταν με τη μορφή χαπιού ή ένεσης. Μάλιστα, το 16ο-17ο αιώνα οι ασθενείς εισέπνεαν ατμούς υδραργύρου. Η θεραπεία υπήρξε ελάχιστα αποτελεσματική, οι παρενέργειες όμως πολλές.

Αιχμάλωτοι πολέμου είχαν τράπουλες με χάρτες

Το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες ανέπτυξαν τις μεθόδους να κρύβουν τα πάντα: από μαχαίρια και πυξίδες μέχρι κουμπιά, χτένες και πένες. Μάλιστα, μέσω του Ερυθρού Σταυρού, πολλά από αυτά κατέφθαναν ακόμη και σε αιχμαλώτους πολέμου σε στρατόπεδα της Γερμανίας.

Η επιφάνεια των φύλλων της τράπουλας μπορούσε να αφαιρεθεί σαν αυτοκόλλητο, με κρυμμένους από κάτω χάρτες που προορίζονταν για την απόδραση των αιχμαλώτων.

Οι μυστικές υπηρεσίες ωστόσο δεν περιορίστηκαν στις τράπουλες. Κατασκεύαζαν και επιτραπέζια παιχνίδια με κρυμμένους χάρτες.

Πόσο χαρτί παράγει ένα δέντρο;

Στη Σκανδιναβία, για την παραγωγή χαρτιού χρησιμοποιείται κυρίως έλατο. Η ποσότητα που λαμβάνεται έχει άμεση σχέση με το μέγεθος του δέντρου και τη μάζα του κορμού του. Κατά κανόνα, ένα μέσο δέντρο δίνει 40 κιλά γραφικής ύλης (8.000 φύλλα Α4) και 80 περίπου είναι τα κιλά αν πρόκειται για χαρτί εφημερίδας.

Τι πυροδοτεί το δεύτερο φτέρνισμα;

Το φτέρνισμα είναι μια εκρηκτική εκπνοή που προκαλείται από τον ερεθισμό της βλεννογόνου της μύτης. Στόχος της συγκεκριμένης σωματικής αντίδρασης είναι η απομάκρυνση της αιτίας του ερεθισμού. Πολύ συχνά το φτέρνισμα ακολουθείται και από ένα δεύτερο. Αυτό οφείλεται στο ότι το πρώτο φτέρνισμα δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει τον ερεθισμό.

Ενίοτε το πρώτο φτέρνισμα προκαλεί από μόνο του ερεθισμό, πυροδοτώντας το επόμενο.