admin

Ποια θρησκεία είναι η πιο διαδεδομένη;

Το ένα τρίτο των περίπου 6,5 δισεκατομμυρίων κατοίκων της Γης είναι χριστιανοί, κι επομένως ο χριστιανισμός είναι η πιο διαδεδομένη θρησκεία. Λίγο πάνω από τους μισούς χριστιανούς του κόσμου είναι καθολικοί.

Βοηθούν τα καρότα τη νυχτερινή όραση;

Αληθεύει ότι τα καρότα βελτιώνουν την ικανότητα του ανθρώπου να βλέπει καλύτερα στο σκοτάδι;

Εδώ και πάρα πολλές γενιές, όλα τα παιδιά ακούνε τους γονείς τους να λένε ότι πρέπει να τρώνε καρότα, επειδή είναι θρεπτικά και επειδή διαφορετικά δε θα βλέπουν στο σκοτάδι. Είναι αλήθεια ότι τα καρότα περιέχουν β-καροτίνη, η οποία είναι ένας πρόδρομος της βιταμίνης Α. Αυτή η βιταμίνη συμβάλλει στην καλή υγεία των ματιών μας, αλλά το ό,τι έτσι βλέπουμε καλύτερα στο σκοτάδι δεν είναι παρά ένας μύθος.

Μάλιστα, πρόκειται για μια φήμη που διέδωσε, εντελώς συνειδητά, το βρετανικό υπουργείο Πολεμικής Αεροπορίας κατά τη διάρκεια του B΄ Παγκόσμιου πολέμου. Το 1940 οι Γερμανοί αναρωτιόνταν πώς ήταν δυνατόν οι πιλότοι της RAF να καταρρίπτουν με τόση ευκολία τα γερμανικά βομβαρδιστικά τη νύχτα.

Οι Βρετανοί είχαν διαδώσει τη φήμη ότι η νυχτερινή όραση των πιλότων τους βελτιώθηκε αφότου άρχισαν να τρώνε πολλά καρότα. Μεταξύ άλλων, οι εφημερίδες έγραφαν για τον πιλότο καταδιωκτικών John Cunningham, γνωστό με το παρατσούκλι «Cat’s Eyes» («Γατίσια Μάτια»), ο οποίος είχε καταρρίψει είκοσι εχθρικά βομβαρδιστικά, επειδή –υποτίθεται– βελτίωσε πολύ τη νυχτερινή του όραση τρώγοντας καρότα. Οι Βρετανοί κατέφυγαν σε αυτή τη συνειδητή παραπληροφόρηση προκειμένου να παραμείνει μυστικό ότι είχαν κατασκευάσει ένα σύστημα ραντάρ, με το οποίο εντόπιζαν τα γερμανικά βομβαρδιστικά όταν αυτά πλησίαζαν την Αγγλία. Και φυσικά, δεν ήθελαν να αρχίσει η Luftwaffe να ψάχνει να βρει τους σταθμούς των ραντάρ.

Οι Γερμανοί πίστεψαν την ιστορία, και δεν ήταν οι μόνοι. Το ίδιο έκαναν και οι κάτοικοι του Λονδίνου, που άρχισαν να τρώνε καρότα με τη σέσουλα, ελπίζοντας ότι έτσι θα έβρισκαν ευκολότερα το σπίτι τους τις ώρες της νυχτερινής συσκότισης.

Ποιο αιλουροειδές έχει τη μεγαλύτερη εξάπλωση;

Τα διάφορα είδη αιλουροειδών έχουν τους δικούς τους βιοτόπους. Ποιο από αυτά, όμως, έχει τη μεγαλύτερη γεωγραφική εξάπλωση;

Τα αιλουροειδή έχουν, κατά κανόνα, πολύ συγκεκριμένες απαιτήσεις από το περιβάλλον όπου ζουν, γι’ αυτό και η εξάπλωση των περισσότερων ειδών είναι στενά συνδεδεμένη με την έκταση που καλύπτει το περιβάλλον το οποίο προτιμούν.

Η αγριόγατα του Ιριομότε, για παράδειγμα, ζει μόνο στο ομώνυμο ιαπωνικό νησί, ενώ η λεοπάρδαλη συναντάται σε εκτεταμένες δασώδεις περιοχές της Αφρικής και της νότιας Ασίας.

Το απόλυτο ρεκόρ εξάπλωσης και προσαρμοστικότητας έχει το αμερικανικό πούμα, το οποίο ζει σε όλα τα περιβάλλοντα από τον αρκτικό Καναδά, τις μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ και τις ερήμους του Μεξικού μέχρι τους βάλτους της Φλόριντα, τα τροπικά δάση της Βραζιλίας, τις Άνδεις, τις ανοιχτές πεδιάδες (pampas) της Αργεντινής και τη Χιλή. Το πούμα δεν είναι επιλεκτικό σε ό,τι αφορά το είδος της τροφής του ή το βιότοπό του, γι’ αυτό και μπορεί και επιβιώνει σε πολλά και διαφορετικά περιβάλλοντα.

Ποιος οργανισμός έχει τα λιγότερα γονίδια;

Το βακτήριο Carsonella ruddii τα βγάζει πέρα με 159.662 ζεύγη βάσεων DNA κατανεμημένα σε 182 γονίδια. Ο αριθμός αυτός προσεγγίζει το θεωρητικό όριο των 151 γονιδίων, το οποίο οι Αμερικανοί επιστήμονες Anthony Forster και George Church έχουν υπολογίσει ως το ελάχιστο όριο για ένα ζωντανό κύτταρο. Συγκριτικά, το ανθρώπινο γονιδίωμα αποτελείται από περίπου 20.000 γονίδια, που περιέχουν συνολικά τρία δισεκατομμύρια ζεύγη βάσεων.

Το βακτήριο Carsonella ruddii ζει στο σώμα εντόμων και δεν μπορεί να πολλαπλασιαστεί χωρίς τη βοήθεια κυττάρων-ξενιστών στο έντομο. Σε ανταπόδοση της φιλοξενίας, αυτό το απίστευτα απλό βακτήριο προσφέρει ζωτικά αμινοξέα στο έντομο, που κατά τα άλλα τρέφεται με χυμούς φυτών. Ουσιαστικά το έντομο και το Carsonella ruddii ζουν σε μια τόσο στενή συμβιωτική σχέση, που γεννάται το ερώτημα κατά πόσον το βακτήριο αυτό είναι ένας ανεξάρτητος οργανισμός. Είναι τόσο εξαρτημένο από τον ξενιστή του που θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι έχει γίνει μέρος του εντόμου.

Πότε άρχισε ο άνθρωπος να καπνίζει;

Η προέλευση του καπνίσματος πρέπει να αναζητηθεί στο πολύ μακρινό παρελθόν. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οι προϊστορικοί άνθρωποι εισέπνεαν καπνό για να φτάσουν σε μια κατάσταση έκστασης, π.χ., στο πλαίσιο θρησκευτικών τελετών. Δε γνωρίζουμε πότε ακριβώς άρχισε ο άνθρωπος να χρησιμοποιεί τον καπνό, αλλά είναι απολύτως βέβαιο ότι οι πρώτοι καπνιστές ήταν οι Ινδιάνοι, και αυτό γιατί, πριν από τα ταξίδια του Κολόμβου στην Αμερική, το φυτό ευδοκιμούσε μόνο εκεί.

Τα παλαιότερα αρχαιολογικά τεκμήρια όσον αφορά τη συνήθεια του καπνίσματος στους Ινδιάνους έχουν ηλικία 4.700 ετών. Στην πολιτεία Αλμπέρτα του Καναδά, οι αρχαιολόγοι έφεραν στο φως μια λίθινη πίπα που χρονολογείται στο 2.700 π.Χ. Ωστόσο, οι απόψεις των ερευνητών σχετικά με το αν η πίπα αυτή χρησιμοποιούνταν για κάπνισμα διίστανται. Ένα αρκετά μεταγενέστερο εύρημα προέρχεται από το νησί Marajo της Βραζιλίας. Εδώ οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πολλές κυλινδρικές πίπες, που χρονολογούνται περίπου στο 1000 π.Χ. Στην περίπτωση αυτή, οι επιστήμονες είναι βέβαιοι ότι οι πίπες χρησίμευαν για κάπνισμα καπνού. Αλλά και οι Μάγια του Μεξικού κάπνιζαν καπνό εδώ και πάνω από δύο χιλιάδες χρόνια.

Το κάπνισμα έφτασε στην Ευρώπη με την ανακάλυψη της Αμερικής από τον Κολόμβο το 1492. Ο Κολόμβος είδε τους Ινδιάνους να καπνίζουν καπνό, και επιστρέφοντας στην Ευρώπη έφερε μαζί του το φυτό.

Γιατί οι υψηλότερες κορυφές βρίσκονται όλες στα Ιμαλάια;

Η οροσειρά των Ιμαλαΐων σχηματίστηκε από την κίνηση της Ινδικής ηπειρωτικής πλάκας προς το βορρά τα τελευταία 70-80 εκατομμύρια χρόνια. Πριν από περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια, η Ινδική πλάκα συγκρούστηκε με την Ευρασιατική, κι έτσι αναδύθηκαν τα βουνά, όπως ακριβώς θα συμβεί αν βάλουμε δύο πλάκες μαλακού πηλού πάνω σε ένα τραπέζι και σπρώξουμε τη μία προς την άλλη.

Για τα γεωλογικά δεδομένα, τα Ιμαλάια είναι μια πολύ νέα οροσειρά, που εξακολουθεί να βρίσκεται υπό διαμόρφωση. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που τα βουνά αυτά είναι τόσο ψηλά. Όλα τα βουνά με ύψος άνω των 7.000 μέτρων βρίσκονται στην περιοχή όπου εφάπτονται οι δύο ηπειρωτικές πλάκες. Σήμερα, η Ινδική πλάκα συνεχίζει να κινείται βόρεια κατά πέντε εκατοστά περίπου το χρόνο, και τα Ιμαλάια εξακολουθούν να ψηλώνουν. Οι γεωλόγοι πιστεύουν πως η συνεχιζόμενη μετατόπιση της Ινδίας και η σύγκρουσή της με την Ευρασιατική ηπειρωτική πλάκα έχει σαν αποτέλεσμα να ψηλώνουν τα Ιμαλάια κατά πέντε χιλιοστά ετησίως, και η επίδραση αυτή υπερισχύει της φυσικής διάβρωσης από τον άνεμο και άλλα καιρικά φαινόμενα, που μειώνει το ύψος της οροσειράς κατά δύο με τρία χιλιοστά ετησίως.

Άλλες μεγάλες οροσειρές, όπως οι Άνδεις στη Λατινική Αμερική και οι Άλπεις στην Ευρώπη είναι επίσης σχετικά μικρής ηλικίας και δεν έχουν διαβρωθεί τόσο πολύ όσο άλλες, πανάρχαιες οροσειρές, όπως τα Απαλάχια της Βόρειας Αμερικής. Εδώ η αποσάθρωση επί πολλά εκατομμύρια χρόνια έχει συμβάλει ώστε το ύψος των βουνών να είναι πολύ χαμηλότερο από αυτό των Ιμαλαΐων.

Αυξάνει το καυτερό φαγητό το μεταβολισμό;

Ορισμένα καρυκεύματα έχουν την ιδιότητα να αυξάνουν το μεταβολισμό. Αν φάμε, για παράδειγμα, πολλή καυτερή πιπεριά, ο μεταβολισμός μας θα αυξηθεί κατά 8% σε σχέση με τα φυσιολογικά επίπεδα. Ωστόσο, η επίδραση αυτή δε διαρκεί πολύ.

Είναι η συνείδηση έμφυτη;

Γεννιούνται οι άνθρωποι με συνείδηση ή είναι κάτι το επίκτητο;

Οι σύγχρονοι ψυχολόγοι, ανθρωπολόγοι και νευρολόγοι θεωρούν τη συνείδηση ως μια θεμελιώδη λειτουργία της ανθρώπινης νόησης. Η συνείδησή μας έχει ως σκοπό να προάγει ενέργειες οι οποίες δεν αποβλέπουν στο αυστηρά προσωπικό όφελος, αλλά είναι επωφελείς για το κοινωνικό σύνολο και, κατά συνέπεια, για κάθε μεμονωμένο μέλος του.

Θα μπορούσαμε να πούμε γενικά ότι οι προϋποθέσεις ύπαρξης της συνείδησης είναι εγγενείς και γενετικά προκαθορισμένες, αλλά το περιεχόμενό της είναι επίκτητο, κατά τον ίδιο τρόπο με τον οποίο, για παράδειγμα, η γλώσσα αποτελεί συστατικό στοιχείο ενός συγκεκριμένου πολιτισμού. Αυτό σημαίνει ότι η συνείδηση μπορεί να οδηγεί τους ανθρώπους να δρουν πολύ διαφορετικά ο ένας από τον άλλο, ανάλογα με τις πεποιθήσεις τους.

Έτσι, για κάποιους ανθρώπους ο πόλεμος είναι ηθικά απορριπτέος, ενώ άλλοι θεωρούν πως έχουν ηθικό καθήκον να αντιπαλεύουν τους εχθρούς τους με κάθε μέσο.

Πώς ιστιοδρομούμε κόντρα στον άνεμο;

Δεν είναι δυνατόν να πλεύσουμε με ένα ιστιοφόρο ακριβώς κόντρα στον άνεμο. Όταν έχουμε τον άνεμο ακριβώς στην πλώρη του σκάφους, στο λεγόμενο «νεκρό τομέα», τα πανιά «παίζουν» και το σκάφος δεν προχωράει.

Ωστόσο –κι αυτό το γνωρίζουν όλοι οι ιστιοπλόοι–, μπορούμε με κάποιο τρόπο να πλεύσουμε κόντρα στον άνεμο. Η ιδανική διεύθυνση του σκάφους, για να μην «παίζουν» τα πανιά, είναι 30-45 μοίρες σε σχέση με τη διεύθυνση του ανέμου. Στη θέση αυτή, ο άνεμος ασκεί στα πανιά μία δύναμη που ωθεί το σκάφος προς τα εμπρός και μία που το ωθεί προς τα πλάγια, σε σχέση με την πορεία του. Η πλάγια δύναμη, η οποία είναι και η ισχυρότερη, εξουδετερώνεται εν μέρει από τη δύναμη που ασκεί το νερό στο κύτος του. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο το σκάφος δεν ωθείται τόσο πολύ προς τα πλάγια.

Όσο η δύναμη που ωθεί το σκάφος προς τα εμπρός υπερισχύει της αντίστασης του νερού, το σκάφος πλέει προς τα εμπρός. Έτσι, αλλάζοντας κατά διαστήματα την κατεύθυνση του σκάφους και στρέφοντας τα πανιά ανάλογα μπορούμε να φτάσουμε στον προορισμό μας.

Μπορεί ένας γιγάντιος πλανήτης να φιλοξενεί ζωή;

Θα μπορούσε ένας πλανήτης σαν τη Γη να έχει το μέγεθος του Δία; Είναι δυνατόν να υπάρξει ζωή σε έναν πλανήτη τέτοιου μεγέθους;

Αν και δεν έχουμε, μέχρι σήμερα, δεδομένα από παρατηρήσεις που να συνηγορούν υπέρ της ύπαρξης «γήινων» πλανητών με μέγεθος σαν αυτό του Δία, από μια αυστηρά θεωρητική σκοπιά δε φαίνεται να υπάρχει κάτι που να εμποδίζει ένα βραχώδη πλανήτη να έχει αυτό το τεράστιο μέγεθος. Από την αναζήτηση πλανητών που περιστρέφονται γύρω από άλλα άστρα, έχει αποκαλυφθεί ότι υπάρχουν πολλές διαφορετικές εκδοχές όσον αφορά τη γέννηση ενός πλανητικού συστήματος. Δεν αποκλείεται στο προσεχές μέλλον να αποδειχθεί ότι υπάρχει κάποιος γιγάντιος πετρώδης πλανήτης σε τροχιά γύρω από ένα κοντινό μας άστρο.

Το αν μπορεί να αναπτυχθεί ζωή σε έναν τέτοιο πλανήτη δεν εξαρτάται τόσο πολύ από το μέγεθός του αυτό καθαυτό, αλλά από το κατά πόσον πληρούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις, και πρωτίστως από την ύπαρξη νερού σε υγρή μορφή.