admin

Barbie η σουξεδιάρα!

Οι κούκλες Barbie και Ken έχουν τα ονόματα των παιδιών της Ruth Handler, συνιδρύτριας της εταιρίας παιχνιδιών Mattel. Μόνο την πρώτη χρονιά κυκλοφορίας της, το 1959, η Barbie πούλησε 351.000 κομμάτια.

Τα πουδραρισμένα μαλλιά ήταν ο κανόνας

Μόλις μετά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο έγινε συνήθεια το λούσιμο των μαλλιών. Μέχρι τότε τα μαλλιά πουδράρονταν ή αλείφονταν με λάδι ή πομάδα. Το λούσιμο θεωρούνταν περιττό, αφού σχεδόν όλοι φορούσαν καπέλο ή μαντίλα.

Το «πρώτο πτηνό» επιβεβαίωσε τον Δαρβίνο

Ο αρχαιοπτέρυξ –προϊστορικό πτηνό, γνωστό και ως «πρώτο πτηνό»– ανακαλύφθηκε δύο χρόνια μετά την έκδοση του βιβλίου του Η καταγωγή των ειδών. Ο αρχαιοπτέρυξ θεωρείται από πολλούς ο σύνδεσμος μεταξύ δεινόσαυρων και πτηνών. Πιθανότατα να είναι το πρώτο πτηνό κατά τη μετάβαση από ζώο του εδάφους σε πλάσμα του αέρα. Όπως και οι δεινόσαυροι πρόγονοί του, διέθετε δόντια και δάχτυλα.

Γιατί υπάρχει η παλίρροια;

Η κατάσταση των υδάτων στις ακτές του πλανήτη μας αλλάζει, προκαλώντας άμπωτη και πλημμυρίδα με διαφορά 6 ωρών κι ενός τετάρτου. Η διαφορά μεταξύ των δύο ποικίλλει. Σε ανοιχτές περιοχές είναι σχεδόν ανεπαίσθητη, ενώ μπορεί να φτάσει και τα 12-15 μέτρα εκεί που το νερό εισχωρεί σε στενούς κόλπους ή κανάλια. Αυτές οι αλλαγές στο επίπεδο της θάλασσας αποκαλούνται «παλίρροια» και αποδίδονται στην επίδραση της Σελήνης πάνω στη Γη. Read more

Γιατί ο εγκέφαλός μας έχει δύο ημισφαίρια;

Η ύπαρξη δύο εγκεφαλικών ημισφαιρίων αποτελεί φυσικό επακόλουθο του εμβρυϊκού σταδίου της ανάπτυξης του ανθρώπου, η οποία βασίζεται σε μια συμμετρία γύρω από έναν κεντρικό άξονα. Σε διάστημα 2-4 εβδομάδων μετά τη γονιμοποίηση δημιουργείται κατά μήκος του εμβρύου ένας αυλός. Πρόκειται για το νευρικό σωλήνα, που αργότερα κλείνει και στοιχειοθετεί στο κεντρικό νευρικό μας σύστημα. Το πίσω μέρος του εξελίσσεται σε νωτιαίο μυελό ενώ το μπροστινό στον εγκέφαλο.

Όταν το έμβρυο είναι ηλικίας 2-4 εβδομάδων, δημιουργείται ο νευρικός σωλήνας που αργότερα εξελίσσεται στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Αυτό το στάδιο της εξέλιξης λαμβάνει χώρα μέσω του φουσκώματος του νευρικού σωλήνα και της δίπλωσής του με τρόπο ώστε αυτόματα δημιουργούνται δύο πανομοιότυπες σχεδόν εκδοχές όλων των δομών του εγκεφάλου.

Το μπροστινό τμήμα του νευρικού σωλήνα δημιουργεί τον εγκέφαλο που διαχωρίζεται σε δύο ημισφαίρια, τα οποία είναι ίδια, με πολλές όμως διαφορές. Είναι πιθανό να προέκυψαν κατά την εξελικτική διαδικασία, ώστε να μπορούμε να αξιοποιούμε στο μέγιστο τις δυνατότητες του εγκεφάλου μας. Εργάζονται επομένως με διαφορετικό τρόπο, επιτελώντας ξεχωριστά καθήκοντα και λειτουργίες.

Στο αριστερό ημισφαίριο υπάρχει περισσότερη φαιά ουσία, που επεξεργάζεται πληροφορίες, ενώ στο δεξιό περισσότερη λευκή ουσία, που μεταβιβάζει τις πληροφορίες περαιτέρω. Επιπλέον, το αριστερό ημισφαίριο χρησιμοποιεί περισσότερο το νευροδιαβιβαστή ντοπαμίνη ενώ το δεξιό τη νοραδρελίνη.

Πώς ξέρουμε ότι υπήρξαν προγενέστερες εποχές παγετώνων;

Ο πάγος λιώνει όταν θερμαίνεται. Επομένως, το στρώμα πάγου που χαρακτηρίζει μια εποχή παγετώνων δεν είναι άμεσα ορατό. Έτσι, οι επιστήμονες βασίζονται σε ενδείξεις (π.χ. οι σύγχρονοι παγετώνες) όταν επιχειρούν να αποκαλύψουν παλαιότερες εποχές παγετώνων. Read more

Γιατί μια γλώσσα κολλάει όταν παγώσει;

Αν μια παγωμένη χειμωνιάτικη μέρα σάς έρθει μια ξαφνική παρόρμηση να ακουμπήσετε τη γλώσσα σας σε κάποιο κομμάτι μετάλλου, καλύτερα να την καταστείλετε. Η γλώσσα σας κινδυνεύει να κολλήσει και δυστυχώς χωρίς επιστροφή. Κι αυτό επειδή το μέταλλο είναι καλύτερος αγωγός της θερμότητας από τη γλώσσα.

Η γλώσσα μας, με την υγρασία που είθισται να διαθέτει, όταν έρθει σε επαφή με ένα κομμάτι μετάλλου σε θερμοκρασία περιβάλλοντα χώρου κάτω από το σημείο πήξης παγώνει. Μαζί της παγώνουν και οι μικροί πόροι που διαθέτει, με αποτέλεσμα να μη λιώνει ο πάγος παρά τη συνεχή τροφοδότηση θερμού αίματος προς τη γλώσσα. Τα άτομα του μετάλλου είναι τόσο συμπαγή, που εκπέμπουν τη θερμότητα της γλώσσας με ταχύτερο ρυθμό από αυτόν που το σώμα της παρέχει. Το σίδερο είναι 135 φορές πιο αποτελεσματικός αγωγός θερμότητας απ’ ό,τι το νερό και 3.000 φορές περισσότερο από τον αέρα. Με δυο λόγια, η γλώσσα εισέρχεται στο… βασίλειο των παγετώνων.

Αν, ο μη γένοιτο, συμβεί κάτι τέτοιο, μην επιχειρήσετε να τραβήξετε το κεφάλι σας προς τα πίσω, καθώς κινδυνεύετε να χάσετε μέρος του βλεννογόνου υμένα της γλώσσας. Η πιο αποτελεσματική μέθοδος για να ξεμπλέξετε είναι να σας ρίξει κάποιος χλιαρό νερό στο σημείο που έχει κολλήσει η παγωμένη γλώσσα σας, έτσι ώστε να ανέβει η θερμοκρασία του μετάλλου πάνω από το σημείο πήξης.

Πότε θεσπίστηκε η χριστιανική χρονολόγηση;

Το 525 μ.Χ. η χριστιανική Εκκλησία κατέληξε στο έτος γέννησης του Ιησού. «Έτος Κυρίου 1» όρισε ο Σκύθης μοναχός Διονύσιος ο Μικρός το 754 από κτίσεως Ρώμης, στηρίζοντας τους υπολογισμούς του σε ασαφείς χρονολογικούς προσδιορισμούς του Πάσχα και της Ανάστασης.

Πάντως η χρονολόγηση της γέννησης του Χριστού δεν θεωρείται ακριβής. Κατά την άποψη των επιστημόνων, ο Ιησούς γεννήθηκε πιθανότατα το έτος 4 π.Χ. Με τον προσδιορισμό του έτους γέννησης του Ιησού η Εκκλησία ενδύθηκε των ισχυρών συμβολισμών της. Η χρονοσήμανση όμως, όπως το «μ.Χ.», διαδόθηκε στη Δυτική Ευρώπη μετά τον 8ο αιώνα. Παγκοσμίως γίνεται χρήση περίπου 400 διαφορετικών ημερολογίων. Τα περισσότερα έχουν ως αφετηρία ένα σημαντικό ιστορικό γεγονός, όπως η ίδρυση μιας συγκεκριμένης δυναστείας ή η ενθρόνιση ενός βασιλιά.

Από πού παίρνουν το χρώμα τους οι σαπουνόφουσκες;

Το φως, όπως πολλοί θα έχετε διαπιστώσει, μπορεί να προβάλλει στις σαπουνόφουσκες όλα τα χρώματα της ίριδας. Η εξήγηση του φαινομένου άπτεται της κυματικής φύσης του φωτός.

Όταν το φως προσπίπτει σε μια σαπουνόφουσκα, το πάχος της μεμβράνης καθορίζει τη δημιουργία των χρωμάτων. Η μεμβράνη μιας σαπουνόφουσκας αποτελείται από δύο στρώματα σαπουνιού, μεταξύ των οποίων παρεμβάλλεται νερό. Το πάχος της δε κυμαίνεται από ελάχιστα μέχρι 1.000 νανόμετρα. Ένα μέρος του φωτός ανακλάται από το εξωτερικό στρώμα του σαπουνιού. Άλλο ένα πρώτα από το εσωτερικό της φούσκας. Το φως που ανακλάται απευθείας δεν μετακινείται ιδιαιτέρως ώσπου να φτάσει στο μάτι μας.

Η μικρή αυτή απόκλιση καταδεικνύει πως τα κύματα του φωτός δεν ακολουθούν την ίδια φάση. Έτσι, αν μια κορυφή κύματος μίας δέσμης συμπέσει με ένα κοίλο κύματος μιας άλλης, τότε αλληλοεξουδετερώνονται. Το φαινόμενο αποκαλείται καταστρεπτική (αφαιρετική) συμβολή κυμάτων. Αν αντίθετα συμπέσουν δύο κορυφές, οι δέσμες ενισχύονται. Εν προκειμένω γίνεται λόγος για ενισχυτική (προσθετική) συμβολή κυμάτων. Αυτού του είδους η αλληλεπίδραση κρύβεται πίσω από τους χρωματισμούς.

Το αν έχουμε καταστρεπτική ή ενισχυτική συμβολή κυμάτων εξαρτάται, αφενός μεν, από το πάχος της μεμβράνης και, αφετέρου δε, από τη γωνία υπό την οποία το φως προσπίπτει στην επιφάνεια της σαπουνόφουσκας. Από μια οπτική γωνία η σαπουνόφουσκα μπορεί να μας φαίνεται κόκκινη. Αν όμως μετακινηθούμε, λειτουργεί η ενισχυτική συμβολή κυμάτων, με αποτέλεσμα η νέα οπτική γωνία να μας δίνει την προσλαμβάνουσα του πράσινου χρώματος. Έτσι απολαμβάνουμε το μαγευτικό παιχνίδισμα των χρωμάτων στις σαπουνόφουσκες.

Η παχιά μεμβράνη μάς δίνει περισσότερα χρώματα
Κάθε σαπουνόφουσκα αποτελείται από μία μεμβράνη, το πάχος της οποίας διαφέρει από σαπουνόφουσκα σε σαπουνόφουσκα. Το φως που προσπίπτει σε μια φούσκα ανακλάται τόσο από την εσωτερική όσο και από την εξωτερική πλευρά της μεμβράνης. Οι ανακλώμενες ακτίνες (δέσμες) άλλοτε αλληλοενισχύονται και άλλοτε αλληλοεξασθενούν.

Πόσα pixels (εικονοστοιχεία) έχει ένα μάτι;

Ένα μάτι έχει περίπου 120 εκατομμύρια νευρικά κύτταρα που καταγράφουν το φως. Συγκριτικά, να αναφέρουμε πως μια φωτογραφική μηχανή έχει 10-12 εκατομμύρια μικροσκοπικά οπτικά κύτταρα (pixels).