Ο γιγάντιος ιαπωνικός κάβουρας-αράχνη δεν μπορεί να κινηθεί σε ταραγμένα νερά. Μήκος: έως 4 μέτρα. Βάθος στο οποίο ζει: έως 800 μέτρα. Συγγενείς στην επιφάνεια: Κάβουρες της άμμου όπως ο Hyas sp., με διάμετρο 30 εκατοστά. IMAGE: PAT MORRIS / ARDEA

Ψαράδες από τη Νέα Ζηλανδία έπιασαν για πρώτη φορά το 2007 ένα ενήλικο γιγαντιαίο καλαμάρι. IMAGE: SCANPIX

Ο καρχαρίας Somniosus της Γροιλανδίας είναι μεγάλος και αργός. Αναζητά κουφάρια στα σκοτάδια του βυθού. Μήκος: έως 7.5 μέτρα. Βάθος στο οποίο ζει: έως 2.000 μέτρα. Συγγενείς στην επιφάνεια: Squalus Acanthias με μήκος 1,2 μέτρα. IMAGE: SEAPICS.COM

Το γιγαντιαίο καλαμάρι είναι ο απόλυτος γίγαντας του ωκεανού. Κυνηγάει ψάρια στο σκοτεινό και κρύο βυθό. Μήκος: έως 15 μέτρα. Βάθος στο οποίο ζει: έως 2.000 μέτρα. Συγγενείς στην επιφάνεια: Μεταξύ άλλων, το Loligo Forbesii, με μήκος 30 εκατοστά. IMAGE: DEEPSEAPHOTOGRAPHY.COM

Τα πόδια της θαλάσσιας αράχνης είναι τόσο μακριά και λεπτά, που δεν θα άντεχαν στα κύματα της επιφάνειας. Διάμετρος: έως 75 εκατοστά. Βάθος στο οποίο ζει: έως 7.000 μέτρα. Συγγενείς στην επιφάνεια: Nymphon Brevirostre, με διάμετρο 4 εκατοστά. IMAGE: N. WU / MINDEN PICTURES

Το σπαθόψαρο ανεβαίνει στην επιφάνεια σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις και εφόσον τα νερά είναι ήρεμα. Μήκος: έως 11 μέτρα. Βάθος στο οποίο ζει: έως 1.000 μέτρα. Συγγενείς στην επιφάνεια: Ουσιαστικά δεν υπάρχει. IMAGE: SEAPICS.COM

Η αχιβάδα-γίγαντας Calyptogena Magnifica ζει από το θειάφι των υδροθερμικών αναβλύσεων. Μήκος: έως 30 εκατοστά. Βάθος στο οποίο ζει: έως 2.500 μέτρα. Συγγενείς στην επιφάνεια: αχιβάδες όπως αυτές του γένους Tellina με μήκος κέλυφους 1 εκατοστό. IMAGE: DEEPSEARCHPHOTOGRAPHY.COM

Κάτω από τεράστιες υδάτινες μάζες, στο βυθό του ωκεανού, ζώα σαν το θαλάσσιο ισόποδο αποκτούν τεράστιο μέγεθος. Το ζώο είναι 13 φορές μεγαλύτερο απ' ό,τι οι χερσαίοι συγγενείς του. IMAGE: David Schrichte / SEAPICS.COM

Τα σκουλήκια-γίγαντες του βυθού, Riftia. Μπορεί να έχουν πάχος όσο κι ένας καρπός χεριού. Μήκος: 2,4 μέτρα. Βάθος στο οποίο ζει: 5.000 μέτρα. Συγγενείς στην επιφάνεια: Διάφορα είδη σκουληκιών, πολλά με μήκος έως 5 εκατοστά. IMAGE: DEEPSEAPHOTOGRAPHY.COM

Γιγαντιαίος Βαθυνόμος. Μήκος: έως 40 εκατοστά. Βάθος στο οποίο ζει: έως 2.200 μέτρα. Συγγενείς στην επιφάνεια: Idotea Baltica, μήκους 3 εκατοστών. IMAGE: NOA

#FFCC00fadefalse

Το ορυχείο Mponeng της Ν. Αφρικής είναι το βαθύτερο χρυσορυχείο του κόσμου. IMAGE: G.Williams/NYT/SCANPIX

10 χιλιόμετρα κάτω από τη γη

January 9, 2013 | Κατηγορία: ΜΗΧΑΝΙΚΗ 0 Σχόλια

Στο ορυχείο Mponeng της Νότιας Αφρικής ο χρυσός μεταφέρεται ήδη από βάθος τεσσάρων χιλιομέτρων. Η εταιρεία εξορύξεων ωστόσο αναζητά τις σπάνιες πρώτες ύλες όλο και βαθύτερα μέσα στη Γη.

Θεωρητικά μπορεί να φτάσει σε βάθος δέκα χιλιομέτρων, εκεί όμως επικρατούν τόσο ακραίες συνθήκες ώστε οι μεταλλωρύχοι θα πρέπει να αντικατασταθούν από ρομπότ και τηλεκατευθυνόμενες μηχανές.

Επικρατεί ακόμη σκοτάδι στην επαρχία Gauteng της Νότιας Αφρικής. Είναι τέσσερις το πρωί, και εκατοντάδες κρανοφόροι εργάτες στέκονται στην ουρά περιμένοντας το ξεκίνημα της μεγαλύτερης σε μήκος διαδρομής ανελκυστήρα. Σε λίγο θα κατέλθουν στο Mponeng, το βαθύτερο χρυσωρυχείο του κόσμου. Ο ανελκυστήρας έχει τρεις ορόφους και χώρο για 120 άτομα τη φορά. Κατέρχεται στα σκοτάδια με ταχύτητα 40 χλμ./ώρα.

Στην προσπάθειά τους να βρουν πολύτιμες και ιδιαιτέρως σπάνιες πρώτες ύλες οι εταιρείες σκάβουν όλο και βαθύτερα, όσο δεν έχουν σκάψει ποτέ άλλοτε. Σύντομα θα έχουν φτάσει σε βάθη μεγαλύτερα των πέντε χιλιομέτρων, και σε λίγα χρόνια ορισμένα ορυχεία ίσως να έχουν βάθος δέκα χιλιομέτρων. Σε τέτοια βάθη του γήινου φλοιού επικρατεί αφόρητη ζέστη και οι συνθήκες είναι πολύ επικίνδυνες για τους ανθρώπους που δουλεύουν εκεί. Στο μέλλον θα πρέπει οι μεταλλωρύχοι να αντικατασταθούν από ρομπότ που θα χρησιμοποιούν τα μηχανήματα του ορυχείου και θα τα κατευθύνονται από την επιφάνεια. Σήμερα όμως η ύπαρξη ανθρώπων μέσα στα ορυχεία είναι απαραίτητη.

Σε βάθος 2.200 μέτρων οι εργάτες μπαίνουν σε άλλο ανελκυστήρα και κατεβαίνουν σε βάθος 3.400 μέτρων. Από εκείνο το σημείο κάνουν την υπόλοιπη διαδρομή με τα πόδια. Η διαδρομή από την επιφάνεια μέχρι τον πυθμένα διαρκεί σχεδόν μισή ώρα. Οι εργάτες βρίσκονται τώρα σε βάθος 4.000 μέτρων. Η διάρκεια της διαδικασίας μεταφοράς είναι μεγάλη και αυτό σημαίνει ότι μπορούν να εργαστούν μόνο πέντε ώρες και ύστερα να βγουν πάλι στην επιφάνεια. Τις ώρες αυτές με τη βοήθεια τρυπανιών πεπιεσμένου αέρα αποσπούν μετάλλευμα που περιέχει χρυσό και το στέλνουν στην επιφάνεια μέσω ενός δικτύου σιδηροδρόμων και ανελκυστήρων. Ένας τόνος μεταλλεύματος δίνει περίπου δέκα γραμμάρια χρυσού.

Ο χρυσός αναζητείται σε μεγάλο βάθος

Το ορυχείο Mponeng είναι μόνο ένα από τα πολλά χρυσωρυχεία της Νότιας Αφρικής, τα οποία είναι τα βαθύτερα στον κόσμο και δεν απέχουν πολύ το ένα από το άλλο. Η Νότια Αφρική είναι μεγάλος προμηθευτής χρυσού – εδώ αποσπάται από την πρώτη ύλη το 40% του χρυσού που υπάρχει στον κόσμο. Στο βαθμό που ανεβαίνει η τιμή του χρυσού, το κυνήγι του πολύτιμου μετάλλου λαμβάνει χώρα σε όλο και μεγαλύτερα βάθη. Οι μηχανικοί του ορυχείου Mponeng θα κατασκευάσουν τώρα ένα δίκτυο στοών μήκους 368 χιλιομέτρων, που θα τις κατευθύνουν σε βάθος 4.300 μέτρων.

Ίδια είναι η εικόνα σε πολλά άλλα μεγάλα ορυχεία του κόσμου. Πρέπει να βαθύνουν περισσότερο γιατί από τη στιγμή που οι τιμές των μετάλλων είναι τόσο υψηλές, αξίζει τον κόπο να σκαφτούν ακόμη βαθύτερα τα ορυχεία. Οι γεωλόγοι διαπιστώνουν ότι πολλά κοιτάσματα εκτείνονται σε βάθη πολλών χιλιομέτρων κάτω από την επιφάνεια της Γης. Για παράδειγμα, στο ορυχείο El Teniente της Χιλής, που είναι το μεγαλύτερο του κόσμου, οι γεωλόγοι έχουν υπολογίσει ότι κάτω από το ήδη υπάρχον ορυχείο βρίσκονται 2 δισεκατομμύρια τόνοι μεταλλεύματος χαλκού. Το ορυχείο αυτό πρέπει τώρα να γίνει ακόμη βαθύτερο και να αναβαθμιστεί η τεχνολογία που το στηρίζει, έτσι ώστε να εξορύσσονται 240.000 τόνοι μεταλλεύματος ανά ημέρα. Η εξόρυξη θα αυτοματοποιηθεί και θα διευθύνεται από ένα κέντρο συντονισμού που βρίσκεται 50 χιλιόμετρα μακριά από το ορυχείο των Άνδεων.