Πώς ξέρουμε ότι υπήρξαν προγενέστερες εποχές παγετώνων;

Ο πάγος λιώνει όταν θερμαίνεται. Επομένως, το στρώμα πάγου που χαρακτηρίζει μια εποχή παγετώνων δεν είναι άμεσα ορατό. Έτσι, οι επιστήμονες βασίζονται σε ενδείξεις (π.χ. οι σύγχρονοι παγετώνες) όταν επιχειρούν να αποκαλύψουν παλαιότερες εποχές παγετώνων.

Πρωτοπόρος σε αυτό τον τομέα υπήρξε ο Ελβετός φυσιοδίφης Jean Louis Rodolphe Agassiz (1807-1873). Μελέτησε τους παγετώνες στις Άλπεις και εστίασε στα πολλά ίχνη που αφήνουν αυτοί στο πέρασμά τους, όπως μεγάλες κοιλάδες, ρωγμές στα πετρώματα των βουνών, ογκόλιθους που μεταφέρθηκαν σε μεγάλες αποστάσεις καθώς και χαρακτηριστικά ιζήματα που έχουν αποτεθεί στις κοιλάδες και αποτελούνται από πρόσμιξη φερτού χώματος με άμμο, λάσπη και πέτρες που ονομάζονται μοραΐνες.

Συγκεκριμένη διάταξη ρωγμών στα πετρώματα καταδεικνύει πως από πάνω τους πέρασε ένας παγετώνας, αποκαλύπτοντας έτσι μια εποχή παγετώνων.

Τα συγκεκριμένα γεωλογικά φαινόμενα παρατηρούνται και σε περιοχές χωρίς παγετώνες. Έτσι, ο ειδικός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι παγετώνες λάμβαναν χώρα και παλαιότερα στις περιόδους που υπήρξε μεγάλη πτώση της θερμοκρασίας.

Σήμερα οι επιστήμονες έχουν στη διάθεσή τους τη δυνατότητα αξιοποίησης και άλλων μέσων, όπως τα απολιθώματα και τη μελέτη ραδιενεργών ισοτόπων χημικών στοιχείων που μαρτυρούν τη θερμοκρασία και το κλίμα παλαιότερων γεωλογικών εποχών, παρέχοντας τους τη δυνατότητα «χαρτογράφησης» των εποχών επικράτησης των παγετώνων.