Τι είναι ένα άστρο νετρονίων;

Ένα άστρο νετρονίων είναι –όπως λέει και το όνομά του– ένα άστρο που αποτελείται από νετρόνια. Η πυκνότητα της ύλης ενός τέτοιου άστρου είναι τόσο μεγάλη, που αντιστοιχεί στη μάζα ενός σούπερ τάνκερ που έχει συμπυκνωθεί στο μέγεθος ενός κεφαλιού καρφίτσας. Παρ’ ότι η διάμετρος των άστρων νετρονίου δεν ξεπερνάει, κατά κανόνα, τα 10 με 20 χιλιόμετρα, η μάζα τους είναι συνήθως από ίση έως διπλάσια εκείνης του Ήλιου.

Τα άστρα νετρονίων θεωρούνται κατάλοιπα γιγάντιων άστρων, που στο τέλος της ζωής τους γίνονται υπερκαινοφανείς αστέρες. Όταν εκρήγνυται ένας υπερκαινοφανής αυτού του τύπου, το άστρο εκτινάσσει τα εξωτερικά του στρώματα στο διάστημα, ενώ ο πυρήνας του καταρρέει σχηματίζοντας ένα πολύ συμπαγές άστρο νετρονίων. Άστρα νετρονίων ενδέχεται να σχηματίζονται και με έναν άλλο τρόπο. Εάν, για παράδειγμα, ο λευκός νάνος ενός διπλού αστρικού συστήματος έλκει συνεχώς ύλη από το άστρο συνοδό του, ενδέχεται κάποια στιγμή η μάζα του να υπερβεί ένα κρίσιμο όριο μάζας, το όριο Chandrasekhar. Ο λευκός νάνος τότε καταρρέει, «συνθλίβοντας» τα ηλεκτρόνια μέσα στους ατομικούς πυρήνες και σχηματίζοντας ένα άστρο νετρονίων.

Επειδή τα άστρα νετρονίων είναι πολύ μικρά, δεν είναι εύκολο να εντοπιστούν. Ωστόσο, η ύπαρξή τους επιβεβαιώνεται από την ακτινοβολία που εκπέμπουν περιοδικά, όπως ένας φάρος. Η ποσότητα της ακτινοβολίας που εκπέμπεται σχετίζεται με την ταχύτητα περιστροφής του άστρου, που μπορεί να φτάνει και εκατοντάδες περιστροφές το δευτερόλεπτο.