Γιατί έχουν καφέ χρώμα τα πτώματα που βρίσκονται σε βαλτότοπους;

Το καφετί δέρμα των πτωμάτων που βρίσκονται σε βαλτότοπους οφείλεται σε μια σειρά χημικών αντιδράσεων που εξαρτώνται από το βαθμό οξύτητας του βάλτου και από την οργανικο-χημική του σύσταση.

Οι βαλτότοποι διαιρούνται από γεωλογική άποψη σε δύο τύπους: στα ρηχά και στα βαθιά έλη. Στα ρηχά έλη το νερό προέρχεται τόσο από τη βροχή όσο και από υπόγεια ύδατα κι έτσι είναι συχνά πλούσια σε θρεπτικές ουσίες, περιέχουν ασβέστιο και κατά συνέπεια είναι αλκαλικά. Τα βαθιά έλη, όμως, εμπλουτίζονται μόνο από το βρόχινο νερό γιατί ο βυθός τους γεμίζει με φυτικά υπολείμματα που σήπονται και καθιστούν αδύνατη την κυκλοφορία των υπόγειων νερών.

Τα βαθιά έλη είναι πιο φτωχά σε θρεπτικές ουσίες και σε οξυγόνο κι έχουν χαμηλότερο pH από τα ρηχά. Όταν στο βαθύ έλος πεθαίνουν τα βρύα, απελευθερώνεται μια ουσία που ονομάζεται σφαγνάνη, η οποία καθώς διασπάται δεσμεύει θρεπτικές ουσίες κι έτσι τα βακτήρια δυσκολεύονται να επιβιώσουν.

Χωρίς βακτήρια δεν αποσυντίθενται οι ιστοί του σώματος και γι’ αυτό τα πτώματα που βρίσκονταν σε βαθιά έλη είχαν πολύ συχνά διατηρήσει το δέρμα, τα νύχια, τα γένια και τα μαλλιά τους. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, είχαν διατηρηθεί και εσωτερικά όργανα. Μια ακτινογραφία του Δανού άντρα από την Tollund έδειξε πως η καρδιά του ήταν ανέπαφη.

Αντίθετα, όμως, τα οστά είναι κατά κανόνα μαλακά, γιατί το φτωχό σε ασβέστιο περιβάλλον του έλους ρουφάει εκείνο των οστών. Η παραμονή εντός του έλους προξενούσε και το κοκκίνισμα των μαλλιών, της γενειάδας και ορισμένων υφασμάτων.